ธรรมะสอนใจสั้นๆ ตอน รู้ทันจิต มนุษย์ทุกคนต่างเคยประสบสิ่งที่ไม่ชอบใจที่ทำให้เป็นทุกข์ด้วยกันทั้งนั้น แต่ก็มีความทุกข์จำนวนไม่น้อยที่เกิดจากความคิดของมนุษย์เอง กล่าวคือ เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น มนุษย์ก็นำปัญหานั่นแหล่ะมาขบคิด ซ้ำแล้วซ้ำเล่า ไม่ยอมปล่อยผ่านจนติดอยู่ในกับดักความคิดของตนเอง เช่น เมื่อถูกเขาด่า ความจริงการด่าหรือคำด่าก็เป็นแค่เสียงที่มากระทบหู แต่พอไม่มีสติคือความรู้ตัวคอยกำกับไว้ ก็เผลอไปปรุงแต่งเสียงนั้นต่อ ความโกรธจึงเกิดขึ้น แล้วคิดวนเวียนอยู่แต่เรื่องนั้น ยิ่งเห็นหน้าคนที่ด่า ก็ยิ่งเอาเรื่องที่เขาด่ามาโกรธต่อ เป็นอย่างนี้ซ้ำแล้วซ้ำเล่า แม้สิ่งที่เขาด่าจะจบลงจนกลายเป็นอดีตไปแล้วก็ตาม การดึงอดีตมาคิดวนเวียนอยู่เช่นนี้ จึงทำให้เป็นทุกข์ร่ำไป อุปมาเหมือนมีคนเอาเข็มมาทิ่มแทงให้เจ็บปวดแล้วหนีไป พออยู่ตามลำพังตัวเราเองนั่นแหล่ะก็เอาเข็มเล่มนั้นมาทิ่มแทงตัวเองต่อไปอีก
วิธีการหนึ่งที่จะนำความทุกข์ชนิดนี้ออกจากใจก็คือการรู้ทันความคิด หมายถึงการใช้สติกำกับทุกครั้งเมื่อคิด และพยายามยับยั้งความคิดที่จะสร้างวิบากกรรมหรือสร้างทุกข์แก่ตนเอง เช่น เมื่อได้ยินคำด่า แล้วรู้สึกโกรธ ก็ให้เอาความรู้สึกตัวใส่เข้าไป มองให้เห็นสภาวะความโกรธที่กำลังเกิดขึ้น แค่รู้ทันอาการของจิตอย่างนี้เท่านั้นจิตจะปรุงแต่งต่อไปไม่ได้ สุดท้ายจะเห็นเพียงแค่ตัวรู้ที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป อุปาทานความยึดมั่นที่จะทำให้เกิดทุกข์จะถูกระงับไปโดยอัตโนมัติ
คนทั่วไป แม้ไม่ใช่พระอริยะเจ้าก็สามารถฝึกจิตให้มีสติกำกับอยู่ตลอดเวลาได้ จิตที่รู้ทันจิตอย่างนี้นี่แหละจะไม่ฟุ้งซ่านหวั่นไหว ไม่เผลอไปคิดเรื่องที่จะทำร้ายตัวเอง ความทุกข์จะลดลง ความสุขก็จะเพิ่มขึ้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น